Noodlot, toeval, ongeval

Terug

2018 Rob Geerts en Jan Heitink

Dit essay is opgesteld in het kader van het programma Duurzame Veiligheid 2030.

Ons betoog is een pleidooi voor het Noodlot. Veiligheidsdeskundigen en risicoanalisten zouden bij hun studies naar de oorzaak van ongevallen met maatschappelijke gevolgen oog moeten hebben voor het bestaan van Noodlot. Dit begrip –dat we uiteraard nog zullen verduidelijken- zou een verrijking zijn van hun repertoire welke lering te trekken is over het plaatsvinden van een ongeval. Ook kan dit begrip een zinvolle rol vervullen bij het discours over risico-acceptatie en risicocommunicatie. Het verrijken van de veiligheidskundige taal met het Noodlot maakt de beschrijving van de werkelijkheid van veiligheid en risicobeheersing vollediger. Het Noodlot biedt ook een uitweg voor de tegenstrijdigheden die het gangbare keten-denken van oproept in de handelingspraktijk. Hoe? dat komt nog ter sprake; evenals de tegenstrijdigheden.

Niet elk ongeval is een geval van het Noodlot. Zo ook heeft niet elk ongeval een vermijdbare oorzaak. Onze kijk op de werkelijkheid stoelt op de empirie van de feilbare mens, die onontkoombaar fouten maakt hoezeer hij zich ook inspant. Wie gelooft dat de mens in principe onfeilbaar kan zijn, zal elke oorzaak van een ongeval, gerelateerd aan menselijk handelen, vermijdbaar achten. De oorzaak was een onnodige fout. Wie aanneemt dat de mens nooit alle factoren in de hand kan hebben, die de loop der dingen bepalen, en hij dus verkeerde beslissingen neemt of handelend kan falen, schept ruimte voor het idee van het Noodlot. 

Lees het volledige document

Piet Heinstraat 12

7511 JE Enschede

053 2097 200

info@aviv.nl

www.aviv.nl